Kısa Tarihçe

İstanbul’un Fatih ilçesinde Tarihi Yarımadada, At Meydanı Caddesi üzerinde Ayasofya Cami’sinin karşısında bulunmaktadır. Camii, 1609-1617 yılları arasında, Padişah I. Ahmed tarafından, Mimar Sinan'ın öğrencilerden biri olan Sedefkar Mehmet Ağa'ya yaptırılmıştır.

Caminin duvarları yaklaşık 21 bin adet mavi renkli İznik çinisiyle bezeli olduğundan, Mavi Camii olarak da bilinmektedir. Camiin önünde ve iki yanında, geniş bir dış avlusu bulunur. Avlunun çevresi pencereli duvarlarla çevrilidir. Bu avluya, üçü cephede olmak üzere sekiz kapıdan girilir. Sultanahmet Camii, iki plândan oluşmaktadır. Planlarda biri avlu, diğeriyse harim yani ibadethanedir. Cami, avlusuyla birlikte dikdörtgen şeklinde yapılmıştır. İbadethane alanıysa 64 metreye 72 metre boyutlarında kare şeklindedir. Toplam alanı 2.646 m2’dir. 43 metre yüksekliğe sahip olan kubbenin çapı ise 23 metredir. Büyüklüğüyle dikkat çeken kubbe dört büyük sütun üzerinde bulunmaktadır.

Camiyi yaptıran Sultan Ahmet’in 16’ncı Osmanlı Padişahı olması sebebiyle camii minarelerinde 16 adet şerefe yani minare balkonu bulunmaktadır. Sultanahmet Camii külliyesiyle birlikte, İstanbul’daki en büyük yapı komplekslerinden biridir.

Cami birçok noktadan görülebilsin diye zemin yükseltilerek yapılmıştır. Caminin ön tarafındaki avlu 26 adet sütuna oturtulmuş, 30 kubbeyle çevrilidir. Mermer döşemeli bu geniş alanın ortasında altı mermer sütunlu şadırvan bulunur. Dokunsal incelememize bu noktadan başlayabiliriz. Avlunun dış ve iç duvarlarına dokunduğunuzda, bu 26 sütunun çıkıntılarını hissedebilirsiniz. Yukarıya doğru incelemeye devam ederseniz avlu duvarının üstündeki eşit aralıklarla dizilmiş, avluyu çevreleyen 30 kubbeye ulaşabilirsiniz. Bu avluya, merdivenleri bulunan üç farklı kapıdan girilebilmektedir. Bu kapıların bir başka özelliğiyse, üstünde kıymetli bronz kapı kollarının bulunmasıdır.

Giriş kapısını merkez alarak bir elinizle sağa, diğer elinizle sola doğru duvarları takip ettiğinizde, avlunun her iki köşesinde bulunan 3 şerefeli minarelere ulaşacaksınız. Minareleri aşağıdan yukarıya doğru dokunarak incelediğinizde, bu yuvarlak biçimli yapıların şerefelerini oluşturan çıkıntıları ve kalem ucu gibi sivri uçlara dokunabilirsiniz. Camiinin köşelerinde aynı biçime sahip 4 minare daha vardır.

Avlu duvarlarını dokunarak takip ettiğinizde, önce caminin köşelerinde bulunan minarelerin alt gövdelerine sonra caminin duvarlarına ulaşacaksınız. Duvarlardaki üst tarafı kubbeli dikdörtgen girintiler, camiinin içini aydınlatan 200’den fazla irili ufaklı renkli camlara sahip pencerelerin bir kısmını oluşturur.

Caminin pencerelerini inceledikten sonra, çatısına doğru dokunsal incelemenize devam edebilirsiniz. Çatının orta bölümünde, 23 metre çapında bir kubbe bulunur. Bu kubbe, 180 cm uzunluğunda, yaklaşık 880 kişinin el ele tutuşarak oluşturacağı bir çember büyüklüğündedir.

Bu görkemli kubbenin iç yapısının maketini ayrıca inceleyebilirsiniz. Kubbenin içerden çanağa benzeyen yapısına, çinileri temsil eden tırtıklı dokusuna ve kubbeyi çevreleyen yine kubbeli dikdörtgen biçimli pencerelerin girintilerine dokunabilirsiniz.

Parmaklarınızla, kubbenin tepesinden aşağıya doğru dokunmaya devam ettiğinizde, kubbenin çevresindeki girintilere ulaşacaksınız. Bu girintiler kubbeyi saran küçük pencereleri temsil etmektedir. Caminin merkezinde yer alan bu büyük kubbe, kare bir zemin üzerine oturtulmuştur. Bu kare zeminin dört kenarında, simetrik olarak yarım kubbeler ve bu yarım kubbelerin altında daha küçük yarım kubbeler bulunur. Bu kubbelerin sağına ve soluna doğru incelemeye devam ettiğinizde, caminin köşelerinde bulunan küçük kubbelere dokunabilirsiniz. Caminin bütün kubbeleri küçük pencerelerle çevrelenmiştir.